AKCİĞER TÜBERKÜLOZLU OLGULARDAN İZOLE EDİLEN MYCOBACTERİUM TUBERCULOSİS İZOLATLARINDA PRİMER TÜBERKÜLOZ İLAÇ DİRENCİNİN ARAŞTIRILMASI

Abstract

Son yıllarda tüm dünyada ilaca dirençli tüberküloz olgularında halk sağlığını etkileyecek ciddi artışlar görülmektedir. Bu çalışmada, ilimizde akciğer tüberküloz tanısı konulan hastalardan elde edilen Mycobacterium tüberculosis izolatlarında primer anti-tüberküloz ilaç direnç oranlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. 2010-2014 yıllarında Mersin Verem Savaş Dispanseri’ne tanı amaçlı başvuran hastalara ait balgam örnekleri Adana Referans Bölge Laboratuarında incelenmiştir. Tüberküloz tanısı konulan balgam örneklerinde primer anti-tüberküloz ilaç duyarlılığı, Lewenstein-Jensen ve Mycobacteria Growth Indıcatör Tube (Becton Dickinson, ABD) yöntemiyle saptanmıştır. Kültür pozitifliği saptanan olgu sonuçları, tetkik sonuç defteri ve hasta dosyalarına kaydedilmiştir. Veriler bu kayıtlardan geriye dönük incelenerek elde edilmiştir. Çalışmamızda, Mycobacterium tüberculosis kültür pozitif ilaç direnci çalışılan 244 olgudan 146’sının (%59.8) erkek ve 224’ünün (%91.8) yeni olgu olduğu tespit edilmiştir. Olguların 57’sinin (%23.4) 25-34 yaş arasında yoğunlaştığı saptanmıştır. Olguların 182 (%74.6)’si tüm ilaçlara duyarlı bulunurken, 62’sinin (%25.4) en az bir ilaca karşı dirençli olduğu (%14.8'inde tek ilaca, %6.6'sında iki ilaca, %2.5'inde üç ilaca ve %1.6'sında dört ilaca karşı direnç) saptanmıştır. En fazla ilaç direnci %9.4 ile izoniazide karşı geliştiği, bunu %4.1 ile streptomisin direncinin izlediği belirlenmiştir. Akciğer tüberkülozlu yeni olgularda çoklu ilaç direnci %3.6, eski olgularda %30 olup toplamda ÇİD-TB oranı %5.7 olarak tespit edilmiştir. Son yıllarda tüm dünyada ilaca dirençli tüberküloz olgularında halk sağlığını etkileyecek ciddi artışlar görülmektedir. Bu çalışmada, ilimizde akciğer tüberküloz tanısı konulan hastalardan elde edilen   Mycobacterium tüberculosis   iz olatlarında primer anti-tüberküloz ilaç direnç oranlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. 2010-2014 yıllarında Mersin Verem Savaş Dispanseri’ne tanı amaçlı başvuran hastalara ait balgam örnekleri Adana Referans Bölge Laboratuarında incelenmiştir. Tüberküloz tanısı konulan balgam örneklerinde   primer anti-tüberküloz ilaç duyarlılığı,   Lewenstein-Jensen ve Mycobacteria Growth Indıcatör Tube   (Becton Dickinson, ABD)   yöntemiyle saptanmıştır. Kültür pozitifliği saptanan olgu sonuçları, tetkik sonuç defteri ve hasta dosyalarına kaydedilmiştir. Veriler bu kayıtlardan geriye dönük incelenerek elde edilmiştir. Çalışmamızda,   Mycobacterium tüberculosis   kültür pozitif ilaç direnci çalışılan 244 olgudan 146’sının (%59.8) erkek ve 224’ünün (%91.8) yeni olgu olduğu tespit edilmiştir.   Olguların 57’sinin (%23.4) 25-34   yaş arasında yoğunlaştığı saptanmıştır. Olguların 182 (%74.6)’si tüm ilaçlara duyarlı bulunurken, 62’sinin (%25.4) en az bir ilaca karşı dirençli olduğu (%14.8'inde tek ilaca, %6.6'sında iki ilaca, %2.5'inde üç ilaca ve %1.6'sında dört ilaca karşı direnç) saptanmıştır. En fazla ilaç direnci %9.4 ile izoniazide karşı geliştiği, bunu %4.1 ile streptomisin direncinin izlediği belirlenmiştir. Akciğer tüberkülozlu yeni olgularda çoklu ilaç direnci %3.6, eski olgularda %30 olup toplamda ÇİD-TB oranı %5.7 olarak tespit edilmiştir. Bulgularımız Sağlık Bakanlığı Verem Savaş Daire Başkanlığı Türkiye ortalamalarından yüksektir. Tüberküloz hastalarının tedavisi düzenlenirken ilaç dirençlerinin göz önünde bulundurulması ve doğrudan gözetim altında tedavinin aksatılmadan sürdürülmesi önerilir.