Divan Şiirinin Estetik Dünyasında Şem’-i Kâfur (Kâfurdan Mum)

Kâfur ağacının adı Latincede Camphora, Almancada Kampfer, Fransızcada Camphre, İngilizcede Camphor şeklinde geçer. Ağacın yaprağında, gövde kabuğu ve odunundaki yağ hücrelerinde Camphora (Kâfur) oluşur ve gövdelerde bulunan yarıklar içinde kristalleşir. Daha sonra dal ve gövdelerin su buharı distilasyonu ile elde edilir. Uçucu yağdan kristallendirme ile ayrılan bir bileşiktir. Kış aylarında yapraklarını dökmeyen bu ağaçlar, bin yıllık ormanlar meydana getirmişlerdir. Anavatanı Japonya ve Güney Çin’dir. Bununla birlikte, iklim şartları elverişli bölgelerde de tarımı yapılmaktadır. Kokusu keskin olup lezzeti sonradan serinlik veren acı ve yakıcı bir maddedir. Kâfurun çok çeşitli kullanım alanları olduğu gibi mum yapımında da kullanıldığı bilinmektedir. Kâfurdan yapılmış mum anlamında divan metinlerinde “kâfûrî şem´a”, “kâfûrî şem´”, “şem´a-i kâfûr”, “şem´-i kâfur” gibi ibareler kullanılmış ve geniş bir imgelem alanı oluşturulmuştur. Divanlarda kâfur ile ilgili beyitlerde en çok kâfurdan imal edilen mum söz konusu edilmiştir. Şem´-i kâfurla ilgili tasvirler: “Şem´-i Kâfurla İlgili Benzetmeler” ve “Çeşitli Unsurlar” olarak iki şekilde ele alındı. Bu sınıflamaya dâhil olmayan az sayıdaki tasvir ise “Şem´-i Kâfur İlgili Çeşitli Tasvirler” başlığı altında incelendi. Böylece divan şairinin estetik dünyasındaki bir unsur etraflıca ortaya konulmaya çalışıldı.