PM10 VE SO2 KONSANTRASYONLARI VE METEOROLOJİK PARAMETRELERİN KONSANTRASYONLAR ÜZERİNE ETKİLERİ

Abstract

Hava kirliliği, gelişmekte olan çoğu ülkelerde en önemli çevresel sorunların başında gelmektedir. Sanayileşme, hızlı nüfus artışı ve kentsel yapılaşma nedeniyle Türkiye’de hava kalitesinin belirlenmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmada, 2017 yılında Türkiye'de 103 ölçüm istasyonundaki veriler yardımıyla ölçülen PM 10 ve SO 2 'lerin konsantrasyon seviyeleri değerlendirilmiştir. Ölçüm periyodu boyunca elde edilen yıllık PM 10 konsantrasyon değerleri 15,1-135,0 µg/m 3 (55,3±20,2 µg/m 3 ), SO 2 konsantrasyon değerleri ise 2,5-99,0 µg/m 3 (14,9±12,8 µg/m 3 ) arasında değişiklik göstermektedir. Türkiye genelindeki PM 10 konsantrasyon seviyelerine bakıldığında, Doğu Anadolu Bölgesi hariç genellikle homojen bir dağılım göstermektedir. Benzer olarak Türkiye genelindeki SO 2 konsantrasyon seviyelerindeki dağılımlara bakıldığında; kömür yataklarını zengin olduğu Trakya ve Ege Bölgeleri ile Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’nde özellikle soğuk mevsimlerde kömür kullanımı bu bölgelerde yüksek SO 2 konsantrasyon seviyelerinin görülmesine neden olmuştur. Ayrıca kirletici konsantrasyonları ile meteorolojik faktörlerin haritalandırılması sonucunda, özellikle karışım yüksekliği, sıcaklık ve rüzgar hızlarının kirletici konsantrasyonlarının dağılımlarında etkili olduğu tespit edilmiştir.